Thuốc có nhiều dạng nên không phải khi nào cũng được chỉ định bằng đường uống, nhất là khi bạn bị các bệnh ngoài da. Tuy nhiên không hẳn ai cũng biết cách sử dụng thuốc bôi ngoài da một cách hợp lý.
Cách để phân loại thuốc bôi ngoài da
Bất cứ khi nào thấy có biểu hiện đau rát, ngứa trên da là rất nhiều người nghĩ ngay đến chuyện phải tìm bôi các thuốc thông thường như thuốc mỡ, thuốc tán nhỏ từ kháng sinh… Họ đã quên mất mà bỏ qua một nguyên tắc khi dùng thuốc là tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh và thuốc chữa bệnh.
Đầu tiên, bạn nên biết trên thị trường có rất nhiều loại thuốc bôi ngoài da, bao gồm các dạng chính sau đây:
- Dạng dung dịch: là thuốc nước gồm hoạt chất hòa tan trong dung môi như nước, cồn. Ví dụ: như dung dịch bôi sát trùng, dung dịch trị bệnh ghẻ.
- Dạng thuốc bột: tác dụng hút nước, làm mát da, giảm cọ xát lên da… thường dùng cho vùng da bị thương tổn như nếp gấp, kẽ của da, ..
- Thuốc kem: có công dụng làm mềm dịu, chống khô nứt da.
- Thuốc dạng mỡ: làm mềm da và chống khô da, duy trì tác dụng của thuốc trong khoảng thời gian dài và thấm sâu vào lớp da.
Ngoài ra, trong Y học cổ truyền còn có một loại thuốc là dầu mù u. Thuốc này có tính sát khuẩn tốt, nhất là trong những trường hợp vết loét da lâu ngày do bệnh nhân nằm lâu, gần như là không gây tác dụng phụ nên hiện đang được sử dụng rộng rãi.
Dùng thuốc bôi ngoài da đúng cách – Ảnh minh họa
Cẩn trọng khi dùng cho trẻ em
Da của trẻ em thường có lớp sừng mỏng, hàng rào biểu mô chưa lớn nên còn mỏng manh, nhạy cảm, vì vậy nên dùng thuốc bôi ngoài da với tỷ lệ nhỏ hơn người lớn. Chẳng hạn như là mỡ lưu huỳnh (dùng trong trường hợp người lớn bị mắc bệnh ghẻ) có thể dùng tới 30%, ở trẻ em chỉ dùng 10%, hoặc không nên dùng ở vùng da mỏng vì rất dễ bị kích thích, hay như với dung dịch thuốc màu tím loãng, chỉ đắp, tắm cho trẻ nhỏ với nồng độ rất thấp và có màu hồng rất nhạt.
Bạn nên bỏ những thói quen như dùng các loại thuốc dán (như salonship) để dán lên da trẻ nhỏ, bôi thuốc (như corticoid) rồi dùng băng bịt chặt lại vì sẽ làm cho hoạt chất dễ bị ngấm vào bên trong, rất dễ gây hại. Việc dùng cồn iot sát khuẩn chỗ xước da của trẻ cũng vô cùng nguy hiểm bởi theo các nhà chuyên gia, thói quen đó có thể khiến trẻ bị thiểu năng tuyến giáp.
Hãy cẩn trọng khi dùng các loại thuốc bôi dễ gây nhiễm độc cho trẻ như là axit salixylic, axit crisophanic, axit boric, gudron… Các loại thuốc khác tuy không gây nhiễm độc nhưng cũng không nên dùng kéo dài vì dễ gây nhờn thuốc, chỉ nên dùng từ 10 – 17 ngày rồi đổi thuốc khác.
Một vài lưu ý khi dùng thuốc bôi ngoài da
- Dù bôi thuốc gì, bạn cũng không nên xát quá mạnh gây tróc vảy, làm như vậy rất dễ tạo điều kiện cho viêm da, dị ứng nhiễm khuẩn, khiến bệnh nặng thêm.
- Thuốc bôi ngoài da ngoài tác dụng tại chỗ còn thấm qua da để đi vào máu và cơ thể. Do đó tuyệt đối không được dùng thuốc để uống, tra quanh mắt hoặc nhỏ mũi…
